Fed şapkadan tavşan çıkardı mı çıkarmadı mı?

Fed’in Mart ayı FOMC toplantısı geride kaldı ama tartışmalar hâlâ sürüyor. Tartışmalar daha çok, ekonomik projeksiyonlarda büyümenin ve çekirdek PCE’nin yukarı yönlü revize edilmesine rağmen Fed’in bu yılki faiz indirim sayısını azaltmayarak, 3’te korumuş olması kaynaklı. Piyasadaki hâkim görüşe göre, ekonomi beklenenden daha güçlü gidecek ve enflasyon da beklenenden daha yüksek seviyede olacaksa, bu yıl için faiz indirim sayısı 2’ye inmeliydi, Fed bu kısımda tutarsız davrandı. Hâliyle tam da bu noktada, bugünlerde Fed ile ilgili yapılan analizlerde ağırlıklı olarak FOMC akşamı Fed’in neden tutarsız davranarak daha güvercin olduğu sorusunun cevabı aranıyor.

Bir kesime göre, Fed’in neden daha güvercin olduğu çok açık. Çünkü Ocak ve Şubat’ta yüksek gelen enflasyona ve güçlü ekonomik büyümeye rağmen Fed enflasyonun gerçekten düşeceğine inanıyor, çünkü enflasyon beklentileri düşüyor, bu nedenle faiz indirim sayısında bir kesintiye gitmedi. Bir başka kesime göre ise her ne kadar Fed bunu açıkça deklare etmiyor olsa da, Fed üyeleri bundan böyle hedef enflasyonunun üzerinde katılık gösteren bir enflasyonu tolere edebilir, bu nedenle zaten yeterince düşmüş enflasyonu yüzde 2’lik hedefe düşürmek için piyasaları bozmanın da çok âlemi yok. Böyle düşünenlere göre Fed eğer faiz indirim sayısını 2’ye düşürmüş olsaydı işte o zaman bu çok şahin bir tutum olarak algılanıp risk iştahına ciddi zarar vererek endekslere de sert satış getirebilirdi. Hâliyle bu görüşünün savunucularına göre belki Fed bunu bize açıkça söylemiyor ama aslında Fed yumuşak iniş ve hatta ekonomide bir iniş olmadan da enflasyonu düşürmeyi kafaya koymuş görünüyor. Fed’in neden daha güvercin olduğuna dair en büyük gerekçe ise Kasım 2024’te yapılacak olan ABD başkanlık seçimi gösteriliyor. Bu görüşü savunanlara göre Trump’ın aday olması durumunda seçim vaadi olarak düşük faizleri ve güçlü ekonomiyi öne çıkarması muhtemel. Yönetim Trump’ın kazanmasını istemediği için Fed-dünyanın en bağımsız merkez bankası olmasına ve hatta Powell’ı Trump aday göstermiş olmasına rağmen-Biden’ı destekleme adına seçim öncesinde çok da şahin olmamayı tercih ediyor.

Hâkim kesim, Fed’in son toplantısında güvercin olduğunu düşünürken azınlıkta da olsa bunun tersini düşünenler yok değil. Bu görüşün bazı savunucuları Powell’ın veri bağımlı sürece göre de güvercin değil aksine temkinli konuştuğunu bile ileri sürüyor. Kaldı ki bu kesime göre Powell’ın daha güvercin olması demek, diğer üyelerin ve hâliyle Fed’in de daha güvercin olduğu anlamına gelmiyor. Böyle düşünenlerin en büyük gerekçesi nokta grafiklerin kendisi… Bu kesime göre, 2024 yılı için her ne kadar 3 faiz indirimi beklentisinde bir değişme olmasa da, nokta grafikte Mart ayında 4 faiz indirimi bekleyenlerin sayısında 3 kişilik bir azalma varken 3 faiz indirimi bekleyenlerin sayısında da 3 kişi artış göstermiş. Yine nokta grafikte 3 ve üzerinde faiz indirimi bekleyen sayısı 10 kişi iken, 3’ün altında faiz indirimi bekleyen sayısı ise 9. Yani nokta grafikte 2024 yılı için oldukça dengeli bir dağılım var. Olur da bir kişi bile 3’ten daha az faiz indirimi tarafına geçerse, 3’ün altında faiz indirimi bekleyenler baskın hâle gelecek. Yine bu kesime göre nokta grafiğe baktığımızda 2025, 2026 ve uzun dönem ortalama medyan faiz beklentisinin yukarı yönlü revize edilmesi de bize daha güvercin bir Fed vadetmiyor. Dolayısıyla bu kesim FOMC akşamı artan ekonomik büyüme ve enflasyon tahminini bu nokta grafik perspektifinden düşündüğümüzde Fed çok da tutarsız değil diye düşünüyor. Hatta bu görüşün savunucularına göre Fed bir iki ay daha verileri izleyip eğer gerekli olursa Haziran ayındaki FOMC’de çıkıp iki faiz indireceğim de diyebilir çok rahat.

Powell güvercin olsa bile diğer FOMC üyelerinin faiz beklentileri çok da güvercin değil diyenleri haklı çıkaracak bir gelişme oldu bu hafta. Bu hafta aralarında en şahin üyelerden Waller’ın da olduğu 4 üye konuştu. Üyelerden Atlanta Fed başkanı Bostic faiz indirimi konusunda “temkinli olmalıyız, çünkü ekonomi güçlü gidiyor, ben bu yıl bir faiz indirimi bekliyorum” dedi. Bir diğer üye Goolsbee enflasyonun düşüş sürecinde ilerlemeye ihtiyaç var vurgusu yaptı. Fed üyesi Lisa Cook’da faiz indirimleri konusunda dikkatli olunması gerektiğini ve enflasyonun toplumun bazı kesimlerinde düşüşüne izin verilmeli diye konuştu. Christoper Waller’da son enflasyon verileri sonrasında politika faizini düşürmek için acelemiz yok diyerek piyasalarda daha uzun süre faiz indirimi endişelerini tetikledi. Anlayacağınız bu hafta konuşan tüm Fed üyeleri, Powell’a göre daha şahin ve temkinli görünüyor. Ben Cuma günü bu yazıyı yazarken Powell henüz konuşmamıştı. Bakalım, Powell bugünkü konuşmasında FOMC akşamına göre biraz daha şahin olacak mı merak ediyorum.

Powell demişken, son olarak şu anekdotu da paylaşmak isterim: Powell’ın FOMC akşamlarında yaptığı konuşmalarda ki özellikle de sorulara verdiği cevaplarda Fed’in asıl niyetini aktarma konusunda başarısız olduğuna dair bir çalışma var. Bu çalışma Powell başkan olduğundan bu yana FOMC akşamlarında faiz kararı ve politika metni yayınlandıktan hemen sonra oluşan fiyatlamaların, Powell’ın konuşması sonrasında terse döndüğü ve piyasa fiyatlamalarının volatilitesinin Powell’ın konuşması ve hatta sorulara verdiği cevaplar kısmında çok arttığını dile getiriyor. Oysa Powell, FOMC akşamları soru-cevap kısmında verdiği cevaplarda faiz kararı, politika metni ve hatta kendi konuşma metni ile tutarlı ve başarılı bir iletişimde bulunabilseydi, fiyatlamalar da terse dönmez ve volatilite de çok artmazdı diyor çalışma. Çalışmaya göre, FOMC tutanaklarında da üyelerin çoğu kez Powell’dan farklı düşündüğünü görüyor olmamız da Powell’ın başarılı bir iletişim sunamadığının bir diğer göstergesi. Bakalım, Mart ayı iletişimi de bir iletişim sorunu mu yoksa Fed gerçekten güvercin mi.