Fed iletişim hatası mı yaptı?

Fed Aralık ayı FOMC toplantısında beklenildiği gibi faizi sabit bıraktı. Hemen söyleyeyim benim için sürpriz bir FOMC oldu. Açıkçası başta Powell ve sonrasında da ekonomik projeksiyonlar beklentime göre biraz daha güvercindi. İlk olarak faiz artışında Fed’in artık durduğu benim nezdimde de kesinleşmiş oldu. Evet, Powell yine faiz artırabiliriz dedi demesine ama tıpkı piyasa gibi benim için de bu söz tehditten öteye geçecek bir durum değil artık. Bu açıdan aslında Fed’den bu toplantıda faiz artışında durduğunu daha da belli eden bir eylem veya söylem beklemiyordum. Dolayısıyla faiz karar metnine ek sıkılaştırma kelimesinin önüne herhangi bir kelimesinin eklenmesi de tepe faiz olgusunu kesinleştirdi diye düşünüyorum. Powell bu kelimenin eklenmesinin kesin tepe noktasında oldukları olarak değerlendirilmemesi gerektiğini ima etse de Powell’ın yumuşayan tonu beni çok da ikna edemedi.

Fed’in 2024 yılı için medyan faiz oranında bir önceki projeksiyonlardaki 50 bp’lik indirim beklentisini korur diye düşünüyordum. Bunun için birçok gerekçem vardı. İlki piyasanın 2024 yılı için çılgın gibi faiz indirimleri fiyatladığı bir ortamda, yakın vadeye göre faiz indiriminde gevşeme sinyali vermek piyasanın eline daha fazla koz verebilirdi. Ki öyle de oldu, FOMC öncesi 125 bp indirim fiyatlayan piyasa şimdi 150 bp’lik faiz indirimini fiyatlıyor. İkinci olarak son gelen istihdam piyasası verileri hâlâ sıkı işgücü piyasasını ima ederken, yine son gelen TÜFE rakamları da her ne kadar beklentiye paralel geri çekilme gösterse de çekirdek hizmet enflasyon yine katılığa işaret etti. E bir de daha 1 Aralık’ta şahin duruşunu koruyan Powell’ı da göz önüne aldığımızda özellikle de faiz indirimleri konusunda eski duşunu koruyan bir Fed olur diye düşünüyordum. Unutmayalım ki daha iki hafta önce “politikada gevşemeyi konuşmak için erken” diyen bir Powell vardı.

Sonuç olarak Fed 2024 yılı için 75 bp’lik bir indirimle piyasaya doğru bir adım atmış oldu. Buradaki kritik soru şu elbette; Fed neden bu adımı attı? Bu konuda çok sayıda spekülasyon yapılıyor. Rasyonel cepheden bakacak olursak gerçekler değiştiğinde Fed’de değişebilir diyebiliriz. Bu durumda Fed enflasyonda daha az risk görmüş olabilir. Rasyonel cepheden bir diğer bakış açısı da şu olabilir, Fed ve FOMC sadece Powell’dan ibaret değil, diğer üyeler de var. Ki üyelerin son dönemde güvercinleşme yönünde eğilim gösterdiğini de biliyoruz, en şahin üye Waller’ın bile. Haliyle ana eğilim Powell’ı değil asında üyeleri temsil ediyor olabilir. Bir diğer spekülasyonda şu oldu; Fed daha güvercinleştiğine göre acaba 2024’te bir resesyon mu öngörüyor. Eğer projeksiyonlara bakacak olursak pek de öyle değil. Yani 2024 yılı büyümesi yüzde1.5’dan sadece yüzde 1.4’e aşağı yönde revize edilmiş, yani Fed’e göre ABD ekonomisi gelecek yıl potansiyel büyümesi olan yüzde 1.8’in hemen altında büyümeye devam edecek. Bir diğer spekülasyon da kasım 2024’te ABD seçimleri ile ilgili. E malum seçim var, Fed’in beklenenden erken gevşeme sinyali vermesi seçim ekonomisi gereği diyenler de var. Sonuç olarak özellikle başta ABD olmak üzere yabancı yazında Fed’in tıpkı ataları gibi erken gevşeme hatasının ilk sinyali alınmış olabilir. Kimilerine göre Fed bu hızlı paradigma değişimi ile beklenenden daha erken ve miktarda faiz indirerek en azından gevşeme sinyalini daha erken vererek enflasyonun yüzde 3’ün üzerine yerleşmesine neden olacak. Bu görüşün “en azından daha erken faiz indirim sinyali vererek” kısmına katılırım. Elbette şartlar değiştiğinde görüşler de değişebilir, sonuçta veri bağımlı giden bir Fed’den söz ediyoruz. Ama bir de Fed’den bir gün sonra faiz kararını açıklayan ECB’ye bakalım. Euro bölgesinde son aylarda hem enflasyonun ABD’ye göre daha hızlı gerilemesi hem de büyümenin ABD’ye göre daha zayıf olmasını göz önüne aldığımızda, ECB’nin bu haftaki toplantısında da yakın vadedeki şahin tutumunu aynen devam ettirerek faiz indirimini hiç konuşmadık demesi ve yine aynı gün faizleri sabit tutan İngiltere Merkez Bankası’nın da şahin söylemlerini devam ettirmesi sonrasında, Fed son toplantıda bir iletişim ya da politika hatası yapmış olabilir mi sorusunu da gündeme getiriyor diye düşünüyorum.

Tabii, olaya çok abartılı bakmamak da gerekir. Sonuçta Fed piyasayla aynı noktada değil. Piyasa 150 bp’lik indirim beklerken Fed 75 bp indirim öngörüyor. Buna rağmen yukarıda bahsettiğim gerekçelerle faiz indirimine ilişkin sinyallerin erken olduğu kanısındayım ve bu Fed’in inandırıcılığına ve kredibilitesine olumsuz etki edebilir diye düşünüyorum. Kanımca henüz bir politika hatası olmasa da iletişim noktasında erken atılan bir adım olduğu düşüncesindeyim.