Sıfır ve ikinci el araç piyasasında önemli kararlar

‘14 GÜN BEDELSİZ CAYMA HAKKI’

Konuyla ilgili tüm merak edilenleri İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, milliyet.com.tr’ye değerlendirdi.

Ertemel, şunları söyledi:
“Geçmişte otomotiv sektörünü düzenleyen yönetmelik sadece ikinci el otomobil satıcılarını kapsar nitelikteydi. Sektörün tüm paydaşlarını kapsayan, gerek paydaşlar arasındaki gerekse nihai tüketiciye olan sorumlulukları belirleyen yeni bir yönetmeliğe dair talebimizi geçmişte Ticaret Bakanlığımıza iletmiştik.

Bakanlığımız bu noktada görüşlerimizi yerinde bularak konu ile alakalı çalışma başlattı. Süreç içerisinde yapılan istişareler ve toplantılar neticesinde taslak son halini alarak 27.08.2024 tarihinde yürürlüğe girdi. Bayi, distribütör, ikinci el, ilan ve ihale platformları alanlarını düzenleyen yönetmelik ayrıca ödeme yöntemini de kapsıyor. Yönetmeliğe göre ikinci el araç ticaretinde güvenli ödeme sistemi herkes için zorunlu olacak. Kısmi ödemelerde ise form düzenlenecek. Yetkili bayilerde yapılan satışlarda ise form düzenlendiği tarihten itibaren alıcı 14 gün bedelsiz cayma hakkına sahip olacak.

DİSTRİBÜTÖRLERE SABİT FİYAT DÜZENLEMESİ

Özellikle pandemi döneminde alınan yüklü kapora miktarları, geç teslimat ve süreç içerisinde değişen fiyatlar kamuoyunda sık sık gündem olan hususlar arasındaydı. Bu gibi olumsuzlukların önüne geçmek adına ÖTV ve KDV’si ödenmiş araçların fiyatlarının sabitlenmesi ve en geç 15 gün içerisinde teslim edilmesine dair madde yönetmeliğe eklendi.

‘KAPORA SONRASI FİYAT ARTIŞI OLMAYACAK’

Öte yandan kaporası ödenmiş araçlar için kapora miktarı araç tutarının yüzde 10’u kadar belirlenirken, teslimat süresi en fazla 45 gün olarak yönetmeliğe eklendi. Yeni maddeler sayesinde geçmişte yaşanan kapora sonrası fiyat artışları, stokçuluk ve benzeri haksız uygulamaların tamamen önüne geçilmiş oldu.

OTO GALERİLER İÇİN RUHSAT KALDIRILDI... ŞİMDİ NE OLACAK?

Yetki belgesi temininde iş yeri açma ve çalışma ruhsatı şartı kaldırıldı. Bu konu ile alakalı yeni yetki belgesi talebinin artacağı ve daha kolay alınabildiğinden kayıt dışı ticarete yasal zemin hazırlayacağına dair görüşler paylaşıldı. Bu kararın ruhsat sorunu sebebiyle ticaretlerinde aksamalar yaşanan mevcut ikinci el otomobil satıcıları açısından kolaylık olduğunu, yeni yetki belgesi taleplerinde vergi levhası başta olmak üzere, tüm kriterlerin aynen geçerli olduğunu altını çizerek belirtmekte fayda var.

Öte yandan ruhsat şartı sadece yetki belgesi için kaldırılmış durumda. İş yeri açmak ve faaliyet gösterebilmek için ruhsat şartı geçerliliğini koruyor. Yanlış yorumlamaların önüne geçmek adına bu hususu iyi değerlendirmek oldukça önemli. Dolayısıyla bu konunun kayıt dışı ticarete ve işleyişe olumsuz etki yaratmayacağı kanaatindeyiz.

İKİNCİ ELE GARANTİ ŞARTI: SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?

Bir önceki yönetmelikte olduğu gibi yeni yönetmelikte garanti koşulları geçerliliğini koruyor. Mevcut maddelere göre 8 yaşa kadar olan otomobillerde motor, mekanik, elektrik ve elektronik sistemleri 3 ay ya da 5.000 km boyunca satıcı garantisi altında olacak.

Öte yandan son yıllarda yönetmelikle birlikte yetki belgeli firmalarda ekspertiz zorunluluğu olduğundan eksik bilgi kaynaklı mağduriyetler asgari seviyeye inmiş durumda. Mağduriyetlerin büyük oranda bireysel kullanıcılar arasında yaşandığını görüyoruz. Bu noktada otomobil alımlarını yetki belgeli otomobil satıcıları üzerinden gerçekleştirmek, satış öncesi ve satış sonrası süreçlerde tüketicilerin lehine olacaktır.

YENİ ADIM FİYATLARI NASIL ETKİLER?

Yeni yönetmelik sektörün işleyişi ve sorumluluklarını belirleyici nitelikte. Fiyat sabitleme, kapora oranları, ilan vermede belirlenen kriterler kayıt dışı ticaret ve stokçuluk gibi faaliyetleri engelleyeceği için bu hususların yarattığı fiyat artışlarının elbette önüne geçecektir.

Son günlerde döviz kurunda yaşanan hareketliliğin önümüzdeki aylarda otomobil fiyatlarına da yansıması bekleniyor. Ancak düşük talep ortamı sebebiyle markalar fiyatları sabit tutma gayretindeler. Dolayısıyla yıl sonu kampanyaları ile birlikte fiyatlar noktasında artış beklentimiz olsa da önemli ölçüde artışlar beklemiyoruz. GSR yönetmeliğinin maliyetlere olan etkisi, döviz kuru ve genel maliyetlerin fiyatlara olan etkisi 2025 yılı ilk çeyreğinde etkisini gösterebilir.”