Kur korumalı TL mevduata 6 borsa şirketinden 3 milyar TL

TL karşısında doların aşırı hızlı şekilde değerlenmesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 20 Aralık 2021'de kur korumalı TL mevduat ürününü duyurmasıyla durmuş ve dolarda yaşanan aşağı yönlü sert bir dalgalanmanın ardından kur 13-14 TL arasında bir süredir denge görüntüsü çizmeye başlamıştı.

PARAMEVZU.COM-ÖZEL HABER

Başlangıçta bireysel döviz tevdiat hesaplarının ve dövize artan bireysel talebi kesmek amacıyla ortaya koyulan kur korumalı TL mevduatın daha büyük bir DTH çözülmesi ve TL'ye talep yaratabilmesi için şirketlere yönelik ikinci adım da atılmıştı. Bu doğrultuda mevduatını kur korumalı TL'ye çeviren şirketlere minimum 6 ay vadeli katılım sağlamaları durumunda kurumlar vergisi ve stopaj avantajı sağlanması kararlaştırıldı ve buna ilişikn yönetmelik de yayımlandı.

1.5 AY SONRA SADECE 6 BORSA ŞİRKETİ
Şirketler cephesinden kur korumalı TL mevduata geçen paranın miktarıyla ilgili afaki birçok rakam telafuz edilse de en şeffaf gösterge olabilecek borsa şirketleri cephesinde neler olacağı da merakla bekleniyordu. Kamuyu Aydınlatma Platformu'na bildirimi yapılacak olan rakam aslında şirketlerin bu yeni ürüne yönelik genel eğilimini de iyi şekilde gösterecekti. Buna karşılık ürünün ilk açıklandığı tarihten bu yana geçen 1.5 aydan uzun sürede borsa şirketlerinden hızlı bir reaksiyon gelmedi.

Ta ki bu haftanın başına kadar. Yavaş yavaş bazı şirketler kur korumalı TL mevduata geçiş yaptıklarına dair açıklamalar göndermeye başladı. Fakat yüzlerce borsa şirketi arasından kur korumalı mevduata katıldığını açıklayan şirket sayısı şu ana kadar 6 oldu. 6 şirketin kur korumalı mevduata plase ettiği fon miktarı ise toplamda 3 milyar 95 milyon TL. Kur korumalı mevduata en çok mevduat yatıran şirket ise Şişecam. Şişecam borsa şirketleri arasında bu ürüne aynı zamanda ilk para yatıran şirket de oldu. Toplam 1.5 milyar TL'lik mevduatı kur korumalı TL'ye 6 ay vadeyle plase eden Şişecam'ı 831 milyon TL'lik mevduatla Koza Altın, 650 milyon TL'lik mevduatla Naturel Yenilenebilir Enerji izledi. Kur korumalı mevduata para yatırın diğer borsa şirketleri ise Papilon Savunma, Gediz Ambalaj, Acıselsan Acıpayam, Dinamik Isı Makina Yalıtım oldu.

3.1 MİLYAR TL'LİK KKTM İLE 165 MİLYON TL'LİK VERGİ AVANTAJI
Bu 6 şirketin 3.1 milyar TL'lik parayı kur korumalı TL mevduata yatırması karşısında elde edeceği kurumlar vergisi ve stopaj avantajı ise 165 milyon TL oldu. Fakat bu rakama en yüksek mevduat plasmanı yapan Şişecam'ın elde edeceği avantaj dahil değil. Şişecam henüz elde edilecek avantajın netleşmediğini açıkladı. Yani aslında Şişecam dışarıda bırakıldığında 1.6 milyar TL'lik mevduatın getirdiği avantaj 165 milyar TL. Yatırılan mevduatın neredeyse yüzde 10'u kadar.

İşte 6 borsa şirketinin kur korumalı mevduatla ilgili bilgileri...

KUR KORUMALI TL MEVDUATA PARA YATIRAN 6 BORSA ŞİRKETİ

	Mevduat Tutarı (TL)	Vade	Kurumlar Vergisi ve Stopaj Avantajı (TL)	Katılma Tarihi
Papilon Savunma	40,037,670	6 ay	3,850,000	7.Şub
Gediz Ambalaj	31,304,800	6 ay	3,200,000	5.Şub
Koza Altın	831,319,953	6 ay	87,000,000	4.Şub
Acıselsan Acıpayam	8,606,979	6 ay	507,767	7.Şub
Naturel Enerji	650,142,689	6 ay	68,000,000	2.Şub
Dinamik Isı	33,655,180	6 ay	2,500,000	8.Şub
Şişecam	1,500,000,000	6 ay	Henüz hesaplanmadı	31.Oca
TOPLAM	3,095,067,271	6 ay	165,057,767

KUR KORUMALI TL MEVDUATA GEÇİŞİ YAVAŞLATAN 3 KRİTİK SORUN
Peki kur korumalı TL mevduata neden yüzlerce şirket arasından şu ana kadar sadece 6 borsa şirketi katıldı? Neden daha fazlası değil?
Bu konuda şirketler cephesinden gelen çok fazla açıklama var.
Örneğin döviz tevdiatların çözülmesi ve TL mevduata geçiş konusunda en büyük soru işaretleri Bloomberg HT'den Güzem Yılmaz Ertem'in haberine göre hem ihracatçı şirketlerin ihracat bedellerinin dörtte birinin TL'ye çevrilmesi yükümlülüğü hem vadenin minimum 6 ay olarak belirlenmesi hem de kur korumalı TL mevduata çevrilen bedellerin krediler için teminat olarak gösterilememesi sorunu gösteriliyor.
Peki hangi türden şirketlerin şikayeti var ve bu sorunların çözülmesi durumunda şirketlerden katılımın artacağı düşünnülüyor?

• Nakit akışını aylık yönetmek zorunda olan şirketlerin parasını 6 ay vadede bağlaması ikmansız görünüyor
• İthal girdiyle çalışan şirketlerin ihracat bedelinin yüzde 50'sini TL'ye çevirmesi uygulanabilir görünmüyor
• Yüksek kredi büyüklükleriyle dönmek durumunda olan çok sayıda şirketin zaten yaşadığı teminat sıkıntısını daha da artıran bir yapı  

Bu sorunların çözülmesi durumunda şirketlerin kur korumalı TL mevduata geçişinde çok ciddi bir hızlanma yaşanabileceği belirtiliyor.