Kim geri hisse aldı, kim beklemede?

Borsa İstanbul’da deprem sonrası oluşan değer kayıplarının oluşturduğu yatırımcı zararlarını engellemek ve hisse değerlerindeki düşüşlerin önüne geçebilmek için başlatılan şirketlerin kendi hisse senetlerini geri alım programlarında üçüncü gün de tamamlandı. İlk iki günde sınırlı kalan alım büyüklükleri daha dengeli bir seansın yaşandığı üçüncü günde hızlanmaya başladı. Şu ana kadar yeni bir geri alım programı açıklayan veya halihazırdaki alım tutarlarını yeni duruma uygun olarak güncelleyen şirket sayısı 65’e ulaştı. Geri alım taahhüdünde bulunulan fon büyüklüğü ise 24 milyar TL’yi geçti.

FON TUTARINDA LİDERLİK THY’DE

En yüksek geri alım fonu açıklayan şirketler Türk Hava Yolları, İş Bankası, Halkbank, Ereğli Demir-Çelik, Akbank, Yapı Kredi Bankası gibi şirketlerdi. Bu 6 şirketin açıkladığı toplam geri alım fonu tutarı 18 milyar TL’yi buluyor. Yani 65 şirketin açıkladığı geri alım tutarının yüzde 75’ini sırf bu 6 şirketin geri alım programları oluşturuyor.

VARLIK FONU ŞİRKETLERİ HIZLI BAŞLADI

Fakat bu şirketlerin tamamı alıma başlamış değil. Halkbank ve Türk Hava Yolları gibi Türkiye Varlık Fonu portföyünde olan şirketlerin hızla alıma geçtiği gözden kaçmıyor. Yine Varlık Fonu portföyünde olan Türkiye Sigorta’da da alımlar başlamış durumda. Buna karşılık İş Bankası, Ereğli Demir-Çelik, Akbank ve Yapı Kredi Bankası gibi özel sektör kurumları en azından şu an itibariyle geri alım programı kapsamında alımlarına başladığına ilişkin bir bildirimde bulunmadı. Dolayısıyla normalde 24 milyar TL’ye ulaşan geri alım fonlarının sadece 358 milyon TL’lik bölümü hisse geri alımları için kullanılmış durumda. Geride ise 23 milyar TL’den fazla bir alım potansiyeli halen devam ediyor ve ilerleyen günlerde bu alımları görebileceğiz.

EN ÇOK ALAN HALKBANK

Şu ana kadar geri alım fonu kapsamında sayısal olarak en büyük alım yapan şirketler sırasıyla 184 milyon TL’lik alımla Halkbank, 55 milyon TL’lik alımla THY, 38 milyon TL’lik alımla Türkiye Sigorta, 13 milyon TL’lik alımla Şekerbank, 9 milyon TL’lik alımla Esenboğa Elektrik.

Her ne kadar toplam geri alım fon büyüklüğü açısından cuma günü gelen bildirimler sayesinde sadece yüzde 1.5’lik bir kısım harcanmış olsa da hisse senetlerine tek tek bakıldığında bazı şirketler açıkladıkları programların üçte birine, bazıları neredeyse yarısına yaklaşmış durumda. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, şirketlerin açıkladıkları geri alınacak azami hisse adetleri.

TÜRK İLAÇ YARILADI

Örneğin Türk İlaç’ta toplam 12 milyon TL’lik bir fon geri alım tutarı açıklansa da geri alınacak olan hisse adedi olarak 1 milyon adet hisse sınırı konulmuş durumda. Türk İlaç’ın ilk üç günde geri aldığı 400 bin adet hisseyle bu sınırın yüzde 40’ına ulaşılmış durumda. Geriye sadece yüzde 60’lık bir kısım kaldığı anlamına geliyor. Bu oran Şekerbank, Türkiye Sigorta ve Kafein Yazılım’da yüzde 16, Inveo’da yüzde 10’a ulaşıyor.

Öte yandan örneğin E-Data’da geri alım fonu büyüklüğüne göre hisse alımlarının gerçekleşme oranı yüzde 19’a yaklaşırken, geri alınacak hisse adedi sınırına ulaşma oranı aynı hissede yüzde 5’lere ancak ulaştı.

Altınyağ ise geri alım programı kapsamında sadece fon büyüklüğü hedefi belirleyen buna karşılık hisse adedi sınırı açıklamayan şirket oldu.

ÖZEL BANKALAR VE EREĞLİ BAŞLAMADI

Tüm bunların dışında halen alıma başladığına dair hiçbir bildirimde bulunmamış ama fon geri alım programı açıklamış 33 şirket bulunuyor ve bu şirketler aslında endeks üzerinde de ciddi etkiler yaratabilecek şirketler. Örneğin İş Bankası, Ereğli Demir-Çelik, Akbank, Yapı Kredi Bankası, İş Yatırım, Sasa henüz alımlarına başlamış görünmeyen şirketler olarak karşımıza çıkıyor. Bu 33 şirketin açıkladığı hisse geri alım fon büyüklüğü ise toplam 9.7 milyar TL’ye yakın. Bu alımları da önümüzdeki günlerde piyasada göreceğimizi varsayıyoruz.

ENDEKS ÜZERİNDE DE CİDDİ ETKİSİ OLABİLİR

Şimdilik BİST’in toplam piyasa büyüklüğüne göre düşük gibi görünen bu fonların alımları biraz hafi fe alınıyor gibi görünse de bu alımların hisseler bazında ciddi sonuçları olabileceğinden Cumartesi günkü yazımızda bahsetmiştik. Şimdi de bu teorinin ayaklarını sayılarla biraz daha yere bastırmak lazım. Şirketlerin açıkladıkları geri alım fon büyüklükleri ve alınabilecek hisse sayılarına ilişkin veriler tek başına çok da bir şey ifade etmiyor olabilir. Fakat bu şirketlerin MKK kayıtlarına göre fi ilen dolaşımda olan hisse sayılarıyla oranlandığında bu hisse senetlerinin tahtalarında ciddi bir alım baskısı yaratması oldukça mümkün.

Bunu basit örneklerle açıklamaya çalışalım. Örneğin Naturel Enerji… Şirket 145 milyon TL’lik fonla toplam 3.5 milyona adet sınırına kadar hisse geri alımı yapabileceğini açıkladı. Naturel Enerji’nin fi ili dolaşımdaki hisse adedi ise toplam 9 milyon 149 bin 950 adet. Yani geri alınabileceği açıklanan hisse adedi, fi ilen piyasada dolaşan hisse adedinin yüzde 38’ine denk düşüyor. Yani daha anlaşılabilir bir ifadeyle mevcut hisselerin üçte birinden fazla bir alım talebi oluşturulması planlanıyor.

Yine E-Data için geri alınabilecek hisse sınırı 4.5 milyon adet. Buna karşılık E-Data’nın zaten piyasada fi ilen dolaşan hisse sayısı 13 milyon 172 bin 511 adet. Bu da piyasadaki hisselerin yüzde 34’ü kadar yeni bir alım talebi demek oluyor.

Bu oranlar Fonet için yüzde 16, Martı GYO için yüzde 17, Esenboğa Elektrik için yüzde 12, Gür-Sel Turizm için yüzde 11, Şekerbank için yüzde 11, THY için yüzde 10, Gedik Yatırım için yüzde 10, Duran Doğan Matbaacılık için yüzde 9, ARD Bilişim için yüzde 8, yine örneğin Halkbank için yüzde 4 gibi oranlara ulaşıyor. Henüz alıma başlamamış şirketler arasında İş Bankası’nda belirlenen azami hisse adedi fiilen dolaşımda olan hisselerin yüzde 10’unu, İş Yatırım Menkul Değerler’de yüzde 11’ine ulaşıyor. Bu da sınırlı arzı olan hisseler üzerinde oluşabilecek alım yönlü baskıyla önce hisse senetlerinin tahtalarında ardından da bu hisselerin endeksteki ağırlıkları üzerinden borsa gösterge endekslerinde de bir yükseliş baskısı yaratma potansiyeline sahip. Çünkü BİST-100 endeksinde örneğin THY yüzde 7.76, Ereğli Demir-Çelik yüzde 5.94, SaSa yüzde 4.88, Akbank yüzde 3.34, İş Bankası C yüzde 2.89, Yapı Kredi Bankası yüzde 1.93 paya sahip. Sadece bu 6 hissenin BİST-100’deki ağırlığı yüzde 27. (Barış Erkaya/EKONOMİ Gazetesi)