BERFİN ÇİPA
Bilinen ekonominin sonu üzerine bahis oynamak berbat bir yatırım stratejisi olabilir. Ancak amaç enflasyonu savuşturmaksa; tıpkı altın gibi, Bitcoin de yatırımcıları büyüleyen bir zamansızlık ve değer duygusu yayıyor.
Yılın geri kalanında ve 2025'te yapılacak herhangi bir faiz indirimi altın fiyatları için bir nimet olabilir. Öte yandan, sürekli jeopolitik belirsizlik ve yaklaşmakta olan ABD seçimleri, altını birçok yatırımcı için güvenli bir liman olarak işaretlemeye devam ediyor.
Bitcoin cephesinde ise göründüğünden daha fazlası var. BTC’nin ihraç kıtlığı yarılanma (halving) nedeniyle altınınkini kesin olarak geçti. (İhraç oranı, bir para biriminin yeni birimlerinin üretilme oranıdır. Yarılanma sonrasında Bitcoin'in ihraç oranını yüzde 0,83 civarına geriledi. Yıllık altın ihraç oranının ise yüzde 2,3 civarında olacağı tahmin ediliyor.) Bu dönüm noktası, Bitcoin'i dünya çapında en az bulunan varlık olarak işaretleyen tarihi bir değişim olarak görülüyor.
Volatilitenin sakladığı gerçek şu ki, Bitcoin uzunca bir süredir yükseliş trendinin içinde ve hemen hemen her türlü döngüsel ölçümü nereye koyarsanız koyun, bu size altın ile arasındaki makasın açıldığını gösteriyor. 2019 yılında bir ons altın size çeyrek Bitcoin kazandırıyordu. Bugün aynı ons bir BTC'nin yalnızca 0,04'ü değerinde!
Borç döngüsü ve paranın devalüasyonu karşısında risklerini kontrol altında tutmak isteyen finansal oyuncular, giderek daha büyük miktarlarda altın ve Bitcoin’e yöneliyor.
ETF ONAYININ ARDINDAN ALTIN’DA %444’LÜK ARTIŞ!
CoinTR Araştırma Departmanı Spot ETF onay süreçlerini rakamlarla değerlendirdi; “Altın ETF onayının gerçekleştiği Kasım 2004 tarihinden itibaren altın piyasasını incelediğimizde, günümüze kadar geçen 20 yıllık sürede altın fiyatlarının yaklaşık yüze 444 artış ile ons bazında 420 dolar seviyesinden 2.320 dolar seviyesine ulaştığını görebiliyoruz. Bitcoin Spot ETF'lerinin 2024 Ocak ayında onaylanmasından günümüze kadar geçen yaklaşık 4 aylık sürede Bitcoin fiyatı yüzde 46 artışla 45.000 dolar seviyesinden 66.000 dolar seviyesine ulaşmıştır. Bitcoin'in ilk 4 aydaki yüzde 46'lık artış oranını Altın ETF onayı sonrası piyasa ile karşılaştırdığımızda altının değerinin yüzde 46 artış göstermesinin 17 ay sürdüğünü görebiliyoruz. Bu durumda Bitcoin ETF'lerinin Altın ETF'lerinden çok daha hızlı bir şekilde etki gösterdiğini tespit edebiliyoruz.”
“BTC DAHA NADİR BİR DURUMA GELDİ”
İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Direktörü Şant Manukyan ise BTC stock flow oranına işaret ederek; “ETF ile beraber kuvvetli bir ralli gördük ancak özellikle 2004 dönemine baktığımızda 2000 yılında bir balon patlaması söz konusu. 2002 yılına kadar arada 11 Eylül saldırıları oluyor. 2002’ye kadar faizlerin düşük olduğu bir dönem var, ardından faizler yavaş yavaş yükseliyor. Bundan biraz daha farklı bir ortamdayız onu kabul etmek lazım. Sonuçta altın açısından da baktığımızda gidip altın alıp, kasama koyayım tarzında düşünen bir yatırımcı vardıysa eğer ve bunu çok pratik bulmuyorsa ETF’lerin çıkmasıyla beraber bu yatırım çok daha pratik bir hâl aldı. Aynı şey Bitcoin için de geçerli. Eğer ben bir BTC alayım anahtarı kendimde olsun, kendi cüzdanımda saklayayım diye düşünüyorsanız ama bu size teknik olarak biraz karışık geliyor veya uğraşmak istemiyorsanız o zaman bir borsa yatırım fonu üzerinden yatırım yapmak çok daha pratik bir yol. Sadece bireysel yatırımcı açısından değil, kurumsal yatırımcı açısından da BTC saklamanın güvenlik maliyeti ile uğraşmak yerine bunu bir borsa yatırım fonu üzerinden gerçekleştirmek çok daha makul olacaktır. Dolayısıyla iki yükseliş arasında bu açılardan baktığımızda net bir bağlantı var. Ancak özellikle bu son yarılanmadan sonra BTC’nin stock flow oranı altının daha üzerine çıktı. Bu da BTC’nin daha nadir bir duruma geldiğini gösteriyor. Şayet borsa yatırım fonları alım tempolarını sürdürürse o zaman piyasada dolaşımda olan Bitcoin’e erişim çok daha zorlaşacak. Bununla birlikte altından daha farklı bir fiyat hareketi görmemiz söz konusu olacak” diyor.
“BTC’NİN ALTINA KARŞI ÜSTÜNLÜĞÜ SÖZ KONUSU”
Kripto Teknik Kurucusu Oytun Es’in konuya ilişkin yorumu ise şu şekilde oldu; “BTC’nin piyasa değeri altına göre çok daha düşük seviyelerde. Altının piyasa değeri şu an 10 trilyon dolar üzerindeyken BTC tarafında bu çok daha sınırlı bir seviyede kalıyor. Bu tarz gelişmelerin piyasa değeri daha düşük olanlarda daha sert bir etki etmesi beklenir. Bu yönüyle ben BTC ETF’lerinin kabulünün uzun vadeli olarak altından çok daha etkili bir şekilde BTC tahtasına yansıyacağını düşünüyorum. Evet, altının da arzı sınırlı; fakat altında mutlak sınırlı bir arzdan bahsetmiyoruz. Birçok altın rezervi çıkartmaya elverişli olmadığından atıl durumda bekliyor. Ancak altın fiyatları önümüzdeki süreçte yukarı yönlü sert hareketler yaparsa, altının fiyatı yükseldiği için çok sayıda altın kaynağı da çıkarmaya elverişli duruma gelecek. Yeni altın rezervleri piyasaya girmiş olacak. Bu altının arzıyla alakalı mutlak sınırlı diyemeyeceğimiz önemli hikâyelerden biri. Hatta daha da fütüristik tartışmaların içinde başka gezegenlerdeki altın kaynaklarının erişilebilirliği bile sorgulanıyor. Böyle bakınca, altın mutlak sınırlı diyebileceğimiz bir varlık değil. Öte yandan, Bitcoin’in mutlak sınırlı olduğunu net bir şekilde söyleyebiliyoruz. Çünkü açık kaynaklı bir yazılım var ortada. Bu yönüyle de BTC’nin altına karşı bir üstünlüğü söz konusu. Dolayısıyla, ETF onayı ile birlikte önümüzdeki süreçte BTC’nin altından daha yüksek bir performans sergileyebileceğini söylemek mümkün.”
BTC ALTINI GEÇER Mİ?
Hedge Fon Yöneticisi Anthony Scaramucci, Bitcoin‘in altının 16 trilyon dolarlık piyasa değerini geçebileceğini öne sürdü. Manukyan; “Bu tip açıklamalarda bulunan Hedge fon yöneticilerinin pozisyonlarını da sorgulamak lazım. Muhtemelen ciddi anlamda BTC almıştır. Bu iki varlığa teveccüh açısından baktığımızda nesiller arasında fark var. Belli bir yaşın üzerindeki kesime -ki şuan servet ağırlıklı olarak bu kesimin elinde- kripto varlıkları anlatmak çok kolay değil. Dolayısıyla bu kesim altına yatırım yapmaya devam edecektir. Öte yandan özellikle 25-30 yaş arası yatırımcılara baktığımızda; evet, altından daha büyük bir piyasa ile karşı karşıya kalabiliriz. Altının yaygınlığı ile BTC yaygınlığı çok karşılaştırılabilir bir durum değil. Hem hane halkı hem de Merkez Bankalarının rezerv tutmalarında yaygınlığı yok. Ana akım bir enstrüman olduğunda altına rakip haline gelebilir. Burada o nesiller arası değişimden bahsediyoruz” yorumunu yaparken Es bu boğa dönemi değil diyerek; “İddiaya katılıyorum; ancak bu boğa döngüsünde gerçekleşmez. Bir sonraki boğa döngüsünde olma ihtimali yüksek. Bu boğada gerçekleşebilmesi için Bitcoin’in çok üst düzey bir performans ortaya koyması lazım. Bitcoin başta olmak üzere kripto paralar yükseliyor, ama altın da yerinde durmuyor. BTC, gümüşü geride bıraktı altını da geride bırakacak ama buna daha vakit var. Altını tahtından etmek kolay bir şey değil yine de bana göre tahtından olacak” şeklinde konuştu. CoinTR Araştırma Departmanı ise; “Bitcoin'in 1,3 trilyon dolarlık mevcut piyasa değerini incelediğimizde, altının 16 trilyon dolarlık piyasa değerini geçmesi için mevcut miktarın 12 katı bir büyüme yaşaması gerekiyor. Bitcoin'in henüz erken aşamalarda bir varlık olması ve altın fiyatlarında da ilk ETF onayı sonrasındaki yıllarda kurumsal benimsenmenin yüksek oranda artması referanslarıyla Bitcoin'in değerinin de önümüzdeki yıllarda 16 trilyon doların üstüne çıkma potansiyelinin olduğu söylenebilir. Bitcoin arzının altının aksine kısıtlı ve belirli olması da bu artış oranının gerçekleşmesi yönünde destek olacak olan faktörlerden biridir” yorumunu yaptı.
YILBAŞINDAN BU YANA KAZANÇ NE OLDU?
CoinTR: Yılbaşından bu yana Bitcoin yatırımcılarının dolar bazında yaklaşık yüzde 55, Altın yatırımcılarının ise dolar bazında yaklaşık yüzde 12 kazanç elde ettiklerini görebiliyoruz. Bu durumda Bitcoin'in performansının altına oranla yaklaşık 4,5 kat fazla olduğunu tespit edebiliriz.
Es: Altının ons fiyatı 2.060 dolardan yılı açmış gözüyor. Şu an geldiğimiz nokta ise 2.322 dolar zirve fiyat ise 2.400 dolar. Yani yüzde 20’lik bir performans gösterdiğini görüyoruz- en dibi ve en tepe noktayı baz alırsak. Yaklaşık 5 aylık süre zarfında altının, dolar bazında yüzde 20’lik kazanç sağlaması aslında iyi bir performans. Her varlığı kendi içerisinde değerlendirmek lazım. Altın gibi piyasa değeri bu kadar yukarıda olan bir varlığın dolar karşısında yüzde 20 kazanç vermesi bence oldukça kıymetli. BTC’ye baktığımızda sene başı başlangıç fiyatımız 42 bin dolar sene içerisinde 73 bin dolar ile zirveyi gördük. Burada yüzde 50’nin üzerinde bir değer artışı söz konusu. Mevcut performanslarını baz aldığımızda BTC, Altın’dan iki katından daha fazla kazandırmış. Senenin geri kalanında ne olacak diye sorarsanız; bundan sonra bana göre Bitcoin lehine bu ayrışma daha fazla belirginleşecek. Yılın geri kalanında BTC’nin mevcut performansının üzerine koyarak devam edeceğini düşünüyorum.
HANGİSİ DAHA KAZANÇLI: ALTIN MI BITCOIN Mİ?
Manukyan: Nasıl bir ortamda olduğunuza bağlı… Son dönemde İsrail ve İran gerginliğinin arttığı günlere baktığımızda BTC’nin çok da koruyucu bir enstrüman olarak kendisini gösterdiğini söylemek mümkün değil. Dolayısıyla o dönemde altın tutmak daha mantıklıydı. Dönem dönem birinin diğerinden öne çıktığını görmek mümkün.
Es: Elbette Bitcoin. Bugüne kadar da BTC idi bundan sonra da BTC olacak.
CoinTR: Altın ve Bitcoin, yatırım getirisi açısından farklı karakteristiklere sahiptir ve hangisinin önde olduğu, yatırımcının hedeflerine ve risk toleransına bağlı olarak değişebilir. Altın, ekonomik belirsizlik dönemlerinde güvenli liman olarak görülür ve uzun vadeli bir değer saklama aracı olarak kabul edilir. Fiyatları genellikle daha az volatil olup, zaman içinde yavaş ve istikrarlı bir artış gösterme eğilimindedir, aynı zamanda enflasyon ve para birimi değer kaybına karşı bir koruma sağlar. Öte yandan, Bitcoin kısa sürede yüksek getiriler sunma potansiyeline sahiptir, ancak bu aynı zamanda yüksek risk taşır ve değeri kısa süreler içinde büyük dalgalanmalar gösterebilir. Bitcoin, yatırımcılara yüksek kâr fırsatları sunarken aynı zamanda kayıplara da yol açabilir.
YATIRIMCI ALTINDAN BITCOIN’E GEÇİYOR MU?
İki arzı sınırlı varlık ancak iki farklı risk algısı… İşin felsefesine indiğimizde enstrümanlar benzerlik gösteriyor ama yatırımcı algısı nasıl? Varlıklar arasında yatırım tercihlerinin yönünde değişiklik oluyor mu? Manukyan’a göre bazı noktalarda evet; “Altına çevirmek gibi bir geçişgenlik olduğunu zannetmiyorum. Kriptoda para yapayım bunu altın olarak stoklayayım gibi bir davranış yok. Ancak Borsa İstanbul’da geçen yıl hesap açanların bir kısmı kriptodan geliyordu. Kripto yatırımcısı volatilite seven ve bunu sindirebilen bir yatırımcı. Ancak altın özelinde baktığımızda ben bunu altına götüreceğime; nadir bir metal, hukuki bir metne bağlı değil, merkez bankaları veya hükümetler tarafından manipüle edilemiyor BTC de buna benzer özelliklere sahip olduğu için ben altın pozisyonumdan bir kısmını BTC’ye geçireyim diyen veya jeopolitik riskler karşısında çok başarılı olmadım BTC pozisyonumu biraz azaltıp altına geçireyim diyen bir kesim kesinlikle var. Bu iki enstrüman arasında portföyde denge kurmak isteyen bir kesim kesinlikle var. Ancak şurası daha volatil ben oraya gideyim diyen bir kesim de var.”
Es, BTC’nin mantığının daha iyi anlaşılmaya başlandığını ifade etti ve ekledi; “BTC’nin mantığını da belli kitlelerin anlamaya başladığını düşünüyorum. Nasıl altın tarafında ciddi anlamda sınırlılık söz konusuysa altın yatırımcısı BTC tarafında da bir hikâye olduğunu ve bu hikâyenin çok güzel bir matematikle düzenlendiğini net bir şekilde görüyor. Bundan sonra daha da net görecek. Çünkü artık eski zamanlarda değiliz. BTC ETF onayı hâlihazırda alındı. Tüm dünyanın, dünya devletlerinin yavaş yavaş kendi finansal sistemlerine BTC entegre etmeye başladığını görüyoruz. Bana göre altın yatırımcısı da bu sürecin farkında BTC’de bu hikâyeyi yakalamış gibi gözüküyorlar. O nedenle bundan sonraki süreçte de bu geçişgenliğin devam edeceğini düşünüyorum açıkçası. Bu arada ben de altını seven bir insanım, paramı nakde çevireceğim zaman altına geçerim. Kriptodan kâr aldığımda genelde altın alırım. Ancak her dönemin kendi koşulları var. O nedenle fazla diretmemek lazım. Tabii ki insanlar portföylerini çeşitlendirmek için altın tutabilir. Ancak BTC’nin kötü çocuk ilan edildiği günler geride kaldı. Altın yatırımcısının da Bitcoin’e şans vermesinde fayda var. Aslında bu BTC’ye değil kendilerine verdikleri bir şans olacaktır.”
CoinTR Araştırma Departmanı; “Yatırımcılar arasında altın ve Bitcoin arasında bir geçişgenlik gözlemlemek mümkün. Altın, geleneksel olarak güvenli liman varlığı olarak değerlendirilirken, Bitcoin ise daha volatil ve yüksek getiri potansiyeline sahip bir yatırım aracı olarak görülmektedir. Özellikle yeni nesil yatırımcılar, teknolojiye ve dijital varlıklara büyük bir ilgi gösteriyorlar. Bu durum, kripto paraların devletler bazında gelen yoğun düzenlemelerle birlikte erişilebilirliğinin artması ve kurumsal oyuncular tarafından giderek daha fazla kabul görmesiyle birlikte, yatırımcıların portföylerini çeşitlendirmek ve farklı risk profillerinden faydalanmak için her iki varlığı da kullanmalarını teşvik ediyor. Bu trendin gelecekte daha da güçlenerek devam etmesi bekleniyor” değerlendirmesini yaptı.